Breinvriendelijker onderwijs

In maart 2023 organiseerde De Berkenschutse Berkenbrein, een interactief seminar voor en door collega’s dat in het teken stond van breinvriendelijker onderwijs. De 120 deelnemers waren zonder uitzondering enthousiast. ‘Inspirerend’, ‘nieuwe inzichten’ en ‘meer bewustwording’, waren veelgehoorde reacties op het prikkelende seminar.

Collega’s van De Berkenschutse gaven in totaal twaalf workshops over onder andere breinfijn leren, contextueel denken, gym, jongleren, muziek, ontspannen en opladen, slaap, VR en prikkelverwerking. In de workshop ‘Doelbewust Bewegend leren’ werden deelnemers meegenomen in bewegend leren en de effecten die we hiervan bij kinderen zien. Uit de praktijk blijkt dat kinderen gemotiveerd zijn, het leuk vinden om ermee aan de slag te gaan en soms zelfs vergeten dat ze aan het leren zijn.

Nieuwe formule

De Berkenbreinformule werkt al jarenlang goed. Toch was er behoefte aan meer interactie en variatie in de wijze waarop ervaringen worden gedeeld. Daarom is de visie op Berkenbrein opnieuw geformuleerd, onder andere om meer draagvlak te creëren. De nieuwe opzet, waarbij ook meer collega’s betrokken werden, werd voor het eerst toegepast in juni 2022. Het seminar van maart 2023 maakte de vertaalslag naar breinvriendelijk onderwijs. Collega’s werden gevraagd hun breinvriendelijke activiteiten in de klas te delen met deelnemers, net zoals dat ook in een interne professionaliseringscarrousel gebeurt.

Benieuwd naar enkele praktijkideeën? Bekijk hier een korte impressie van deze dag en filmpjes met daarin uitgelicht enkele workshops.

Klik hier

Reacties van deelnemers:

“Ik heb me geen moment verveeld.”

“Veel nieuwe ideeën om in de praktijk toe te kunnen passen.”

“Activerend en goed gestructureerd. Het thema werd duidelijk uitgelegd en we werden meteen actief meegenomen in de stof.”

“Mooie mix van theorie en praktijk.”

“Mooie bewustwording van hoe beweging inspeelt op de hormonen en waartoe dit kan bijdragen. Heel waardevol.”

“Interessant om te zien hoeveel effect slaap kan hebben op het presteren van leerlingen. Eye opener!”

LANS: alles om uitval te voorkomen

Binnen De Berkenschutse is er al jaren aandacht voor schoolaanwezigheid. Zo draait het initiatief Leerlingen Allemaal Naar School (LANS) om bevordering van schoolaanwezigheid, voorkoming van uitval en behandeling bij jongeren die door onderliggende problematiek ernstig verzuimen. In het kader hiervan ontwikkelde De Berkenschutse een onderwijs-zorgarrangement waarin de zorg binnen het onderwijs plaatsvindt. Via wetenschappelijk onderzoek wordt de effectiviteit van dit onderwijszorgarrangement onderzocht. Ook ontwikkelt De Berkenschutse binnen een internationaal verband een aanbod voor scholen om schoolaanwezigheidsteams te formeren die schoolaanwezigheid gaan stimuleren.

Onderwijs vormt de sleutel tot kansen en ontwikkeling. Iedere leerling verdient die sleutel. Schoolaanwezigheid is de basis voor leerervaringen. Elke gemiste schooldag staat gelijk aan het missen van kritische informatie en groeikansen. Ook draagt het naar school gaan bij aan het sociaal en emotioneel welzijn. School is de plek waar leerlingen leren omgaan met uitdagingen, waar ze steun vinden bij leeftijdsgenoten en volwassenen en waar ze hun eigen identiteit vormgeven.

Piramidemodel

LANS is ontwikkeld door De Berkenschutse met als missie iedere leerling de kans bieden om te leren en te groeien, elke dag, overal. Het doel is tweeledig: proactief schoolaanwezigheid bevorderen voor alle leerlingen en gericht schoolaanwezigheidsproblemen (SAPs) en verzuim aanpakken. Als theoretisch kader wordt het MD-MTSS-model (Multi Dimensional-Multi-Tiered System of Support) van dr. Patricia Graczyk en prof. dr. Christopher Kearney gebruikt. Dit piramidemodel richt zich op een preventieve benadering om schoolverzuim aan te pakken voordat het ernstiger wordt.

SATs

De Berkenschutse werkt samen met onderzoekers uit Amerika, Noorwegen, Duitsland en Nederland aan de OFTA-studie*) om te ontdekken hoe scholen het best ondersteund kunnen worden in hun aanpak om proactief schoolaanwezigheid te bevorderen voor alle leerlingen. Onderdeel daarvan is de implementatie van SchoolAanwezigheidsTeams (SATs) die de aanwezigheid van alle leerlingen monitoren en schoolspecifieke interventies inzetten om schoolaanwezigheid te bevorderen en schoolverzuim te verminderen.

De intensieve schoolbehandeling, gericht op leerlingen met de meest ernstige problemen bij schoolverzuim, is onderdeel van LANS. Door naast het verzuim ook de onderliggende psychologische factoren te

behandelen die leiden tot schoolweigering, voelen leerlingen zich opnieuw betrokken bij het onderwijs. Inmiddels hebben veel leerlingen met hardnekkig schoolverzuim als gevolg van emotionele stress dankzij de schoolbehandeling binnen LANS hun schoolgang weer opgebouwd.

*)OFTA-studie: On The Front line for Attendence, Op weg naar focus op schoolaanwezigheid

Meer weten? Lees alles over LANS in het digimagazine.

Klik hier

Elke leerling, elke dag, overal!

Samen betrokken bij schoolaanwezigheid

Regelmatige aanwezigheid van leerlingen op school is belangrijk om optimaal te leren en te groeien. Om alle medewerkers van De Berkenschutse, in welke functie dan ook, te doordringen van het belang van schoolaanwezigheid, werd in november 2023 op De Berkenschutse de Awareness Week Schoolaanwezigheid gehouden.

Schoolbezoek draagt bij aan intellectuele ontwikkeling van kinderen, bevordert de sociale en emotionele ontwikkeling en bereidt kinderen en jongeren daarmee voor op goede deelname aan de maatschappij. Schoolverzuim daarentegen kan leiden tot een slechte gezondheid, afname van educatieve en sociale betrokkenheid, mentale problemen en daarmee een verminderd gevoel van eigenwaarde en toegenomen isolement.

Het beste

GZ-psychologen Evelyne Karel en Cynthia Defourny waren betrokken bij de organisatie van de Awareness Week Schoolaanwezigheid. “Het gaat erom dat we op school een positieve en ondersteunende omgeving creëren. Dat we elke leerling aanmoedigen om elke dag aanwezig te zijn”, aldus Evelyne. Ze vervolgt: “We zien de focus verschuiven van verzuim naar schoolaanwezigheid en we maken deze transitie ook binnen LANS (Leerlingen Allemaal Naar School). Met de teamleiders op school hebben we nagedacht over hoe we dit thema in de organisatie blijvend onder de aandacht kunnen brengen. En zo zijn we uitgekomen op een Awareness Week. Want of je nu docent bent of conciërge, klassenassistent of receptioniste, iedereen is betrokken bij leerlingen. Dat begint al op het moment dat het kind de taxi uitstapt en welkom geheten wordt.”

Congres

De Awareness Week Schoolaanwezigheid werd online geopend door prof. Carolyn Gentle-Genitty van Indiana University. Gedurende de week, bedoeld om collega’s te informeren, inspireren en motiveren, waren er verschillende fysieke en online activiteiten, variërend van workshops, podcasts en quizzen tot lessen over het belang van slaap. De Awareness Week was gekoppeld aan een landelijk congres over het thema schoolaanwezigheid dat mede georganiseerd werd door De Berkenschutse.

Meer lezen over de activiteiten in de Awareness Week?

Klik hier