Algemeen directeur Marije Hertroijs:

“Juist in coronatijd is verbinden belangrijk”

Voor algemeen directeur Marije Hertroijs van De Berkenschutse is het duidelijk. De flexibiliteit van medewerkers, kinderen en ouders in het afgelopen coronajaar hebben een diepe indruk gemaakt. “Ondanks de steeds veranderende omstandigheden als gevolg van corona heeft iedereen er telkens de schouders onder gezet, wat er ook gebeurde. Daar heb ik enorm veel bewondering en waardering voor. De contacten met stakeholders, intern en extern, zijn geïntensiveerd. Dat heeft geresulteerd in veel mooie dingen, waarvan we straks, als alles weer is genormaliseerd, ook zullen blijven profiteren.” De coronacrisis heeft iedereen overvallen, vertelt Marije. “In eerste instantie ben je bezig met crisismanagement. Je zoekt een manier om met de situatie om te gaan, door het inrichten van onderwijs op afstand. Vervolgens kom je in een fase die weliswaar spannend is, maar waarin je gaat nadenken over wat nodig is om weer gewoon onderwijs te kunnen geven. Dan richt je je blik ook naar buiten, naar hoe andere scholen in de regio met de situatie omgaan.” Volgens Marije bestond na de eerste golf nog het idee dat we terug zouden kunnen naar ‘zoals het was’. “Bij de tweede golf drong het besef door dat er wezenlijk wat veranderen zou, al was nog niet bekend hoe.” Verbinding In de opstartfase na de eerste lockdown ging in Nederland de aandacht vooral uit naar het reguliere onderwijs, en pas in tweede instantie naar het speciaal onderwijs. Marije: “Als SO/VSO instelling hebben wij te maken met speciale problematiek. Hoe houd je afstand als leerlingen nabijheid vragen? Hoe organiseer je dat de kinderen weer met taxi’s naar school kunnen komen? Hoe communiceer je met ouders? Met medewerkers? Om te voorkomen dat iedereen met eigen oplossingen kwam, hebben we daarom de verbinding gezocht met andere SO/VSO scholen in de regio.” Digitalisering Inmiddels is weer een volgende fase aangebroken. “We zijn aan het opkrabbelen uit de crisis. We bevinden ons nog steeds op dun ijs, maar er is een zekere routine ontstaan.” Volgens Marije speelt digitalisering hier een grote rol in. “Dankzij digitalisering zijn we erin geslaagd om in verbinding te blijven met collega’s, leerlingen en het thuisfront. Het is ons gelukt de kinderen niet uit het oog te verliezen en daar zijn we trots op.” Impact Marije benadrukt de rol die de ouders hebben gespeeld. “Zij zagen zichzelf voor een enorme opgave staan. Het thuis begeleiden van kinderen met een speciale ondersteuningsvraag vergt veel meer van ouders dan het begeleiden van kinderen die zich regulier ontwikkelen. Alle stappen die we hebben gezet hebben we structureel kortgesloten met de vertegenwoordiger van ouders in de medezeggenschapsraad. Op deze manier kregen we een goede indruk van hoe ouders deze periode beleefden. Ook werden we ons bewust van de impact die de situatie op ouders had.” Gehoord Communicatie was steeds een belangrijk thema. Naar ouders, maar zeker ook naar de eigen medewerkers. “Medewerkers voelden zich – zeker in het begin – onzeker en zagen de risico’s van het met veel mensen samen zijn. Logisch, want je kunt een kind niet op anderhalve meter helpen of verzorgen. We hebben geprobeerd hiervoor steeds aandacht te tonen, zodat medewerkers zich gehoord voelden. Soms was het al voldoende om een situatie te benoemen. We moesten vaak ook met halve informatie hele antwoorden geven, maar wat echt helpt, is dat iedereen in de organisatie het belang van onderwijs voorop had staan.” Winst Het is een jaar van hard werken geweest voor iedereen op De Berkenschutse. “Het kostte veel energie en tijd om het onderwijs doorgang te laten vinden – op afstand of fysiek. We hebben menig weekend op school doorgebracht, om te vergaderen of lessen voor te bereiden. Het elastiek is behoorlijk uitgerekt. We hebben het gered dankzij de enorme drive van onze collega’s om onderwijs van de hoogste kwaliteit te blijven geven. Als winst van deze crisis hebben we een breder repertoire gekregen. Digitalisering is een grotere rol gaan spelen. Mensen zijn flexibeler geworden. Op de langere termijn hoop ik dat we deze ervaringen kunnen gebruiken om te onderzoeken hoe we onderwijs kwalitatief nog beter kunnen maken”, besluit Marije.

M&N aan Tafel

This video has been disabled until you accept marketing cookies.Manage your preferences here or directly accept targeting cookies


Gezamenlijke afspraken over uitwerking coronabeleid

Iedere SO/VSO-school heeft zijn eigen kenmerken. Door dat goed te benoemen kun je ouders beter uitleggen waarom we de maatregelen nemen die we nemen. De onderlinge afstemming met collega-scholen is hierin heel belangrijk. Jane van der Heijden, directeur van de Prins Willem-Alexanderschool in Veldhoven, gaf samen met directeur Marije Hertroijs de aanzet voor het aanhalen van de contacten tussen de SO/VSO-scholen in de regio om gezamenlijk afspraken te maken over de uitwerking van het coronabeleid. Jane en directeur-bestuurder a.i. Edwin Grotentraast van de Emiliusschool in Son en Breugel, geven hun kijk op de geïntensiveerde contacten tussen de scholen.

Edwin Grotentraast

“Dankzij corona weten we elkaar als SO/VSO-scholen beter te vinden. Vanwege de complexe materie en de vragen die corona opriep, was er behoefte aan contact. Het is fijn dat De Berkenschutse het initiatief hiertoe nam en we konden afstemmen. Dat heeft geresulteerd in meer begrip voor elkaars standpunten.” Directeur-bestuurder a.i. Edwin Grotentraast van de Emiliusschool in Son en Breugel vindt dit de mooiste opbrengst van het afgelopen jaar. Als het gaat om coronabeleid was het erg zoeken naar de juiste manier om er uitvoering aan te geven, meent Edwin. “Er was geen duidelijkheid. De premier vertelde één ding; in de stukken van de rijksoverheid lazen we wat anders. En belangengroeperingen gaven daar vervolgens dan weer een eigen wending aan.” Als voorbeeld noemt hij de onduidelijkheid over de term ‘kwetsbare groep’. “Gaat dat over gezondheid of een veilige thuissituatie? Iemand kan kwetsbaar zijn vanwege een beperking of handicap, maar thuis nog wel de juist passende begeleiding krijgen. Maar als de thuissituatie onveilig is, is er sprake van een ander soort kwetsbaarheid. Wij hebben een populatie van ernstig meervoudig gehandicapte kinderen. Dan zou je kunnen zeggen, die moeten allemaal naar school, want ze zijn kwetsbaar. Echter, hun thuissituatie is over het algemeen veilig en stel je hun kwetsbaarheid niet onnodig op de proef door alle leerlingen tijdens een pandemie op school bij elkaar te laten komen? Hoe ga je daar mee om? Daar hebben we onderling veel over gesproken zodat we allemaal dezelfde uitgangspunten hadden.”

Mondkapjes Edwin is bijzonder te spreken over goede samenwerking met De Berkenschutse en de overige betrokken scholen. “Algemeen directeur Marije Hertroijs stuurde aan op frequent overleg tussen de SO/VSO- scholen omdat we daar met zijn allen belang bij hebben. Hoe ga je bijvoorbeeld om met mondkapjes tijdens het leerlingenvervoer? De taxibranche kan wel eisen dat leerlingen mondkapjes dragen, maar probeer een kind met ernstige spasmen maar eens een mondkapje te laten dragen. Die raakt daarin verstrikt of het ligt binnen no-time op de grond. Gelukkig zit een van de andere bestuurders in ons SO/VSO-overleg ook in het regionaal vervoerdersoverleg, dus we konden als groep goede feedback geven.” Samen sterk Alhoewel er geen sprake was van structureel overleg, wisten de zes betrokken besturen elkaar te vinden als dat nodig was. Edwin: “De lijntjes zijn kort en dat is prettig. Via online meetings, telefonisch of per e-mail, we hebben steeds snel en constructief gekeken hoe we gezamenlijk konden optrekken. Of het nu ging om mondkapjes, leerlingenvervoer of het opstarten van het onderwijs na de lockdown. Het gezamenlijke overleg gaf ons een sterkere stem naar buiten toe. In de regio zijn tientallen reguliere scholen en maar een beperkt aantal SO/VSO-scholen. Vanwege de populatie van onze scholen hebben we te maken met speciale problematiek. Het is goed als je in staat bent om je krachten te bundelen en een gezamenlijk signaal uit te zenden.”

Jane van der Heijden

Jane van der Heijden begon in augustus 2019 als directeur van de Prins Willem-Alexanderschool in Veldhoven. Samenwerking met andere scholen was geen vanzelfsprekendheid, legt ze uit. “Je komt terecht in samenwerkingsverbanden en netwerken van onderwijsinstellingen in de breedste zin van het woord. Daar wordt veel informatie uitgewisseld, maar er is weinig onderlinge binding.” Toen in maart 2020 corona uitbrak, vonden Jane en Marije elkaar snel. Wat eerst vooral ging over praktische zaken – hoe regelen jullie dit; hoe doen jullie dat? -, veranderde al snel in met elkaar afstemmen. Ook werden de andere SO/VSO-scholen uit de regio erbij gehaald. Eenduidig “Gaandeweg merkten we dat de scholen die we erbij hadden betrokken, steeds actiever deelnamen. Het voordeel van de samenwerking is dat je met elkaar aan het sparren bent, je elkaars argumenten kent en ideeën hoort. En dan blijkt dat de achterliggende gedachte vaak hetzelfde is. We hebben afgesproken dat iedere school zijn eigen regie behoudt. Ze nemen de ideeën van anderen mee, maar trekken wel steeds hun eigen plan”, aldus Jane. “Door gezamenlijk op te trekken heb je naar buiten toe een eenduidig verhaal. Dat is helder voor de ouders en prettig voor onszelf.” Op dit moment gaan de gesprekken vooral over zaken als testbeleid en sneltesten op school. Jane: “We kijken vanuit de verschillende scholen - en dus verschillende invalshoeken – naar dezelfde uitdagingen. Daarin vinden we elkaar; van daaruit kunnen we afstemmen met onze achterban.” Vervolg Volgens Jane zit de grote winst van het informele onderlinge overleg in het feit dat de lijntjes kort zijn geworden. Daarnaast bespreken de scholen ook steeds meer niet-coronagerelateerde zaken. “Naarmate we elkaar beter leren kennen ontstaat er meer begrip voor elkaars standpunten en komt de samenwerking steeds beter op gang, ook op andere domeinen. Ik mag hopen dat we deze samenwerking ook na corona zullen voortzetten.”